Aandachtstekortstoornis (ADHD)

Klachten

Als er sprake is van een aandachtstekortstoornis (ADHD of ADD) dan hebt je van jongs af aan last van aandachts- en concentratieproblemen. De klachten moeten vanaf de basisschoolleeftijd aanwezig zijn en op alle levensvlakken, zowel op school als thuis tot problemen leiden. Soms leiden de klachten op kinderleeftijd niet tot problemen, worden deze niet opgemerkt of wordt er geen hulp gezocht. In zulke gevallen komt het voor dat ADHD pas wordt vastgesteld op volwassen leeftijd.

Als er ADHD bij je wordt vastgesteld dan heb je last van tenminste zes of meer symptomen van aandachtsproblemen en/of hyperactiviteit.

Onder aandachtsproblemen vallen de volgende problemen of klachten:

• Moeite met details – Je let niet op details en maakt achteloze fouten
• Moeite aandacht vast te houden – Je kunt je moeilijk focussen op gesprekken of je aandacht vasthouden bij lezen
• Dromerigheid – Je bent in jezelf gekeerd, je komt afwezig over
• Moeite met instructies – Je hebt moeite om taken af te maken of opdrachten op te volgen
• Moeite met plannen – Je bent slordig bij het organiseren van je activiteiten, je hebt moeite met tijdsplanning
• Vermijding  – Je hebt de neiging om zaken die om lange aandacht vragen uit te stellen of te vermijden
• Spullen verliezen – Je vergeet of raakt vaak spullen kwijt die je nodig hebt voor je werk of opleiding
• Snel afgeleid – Je bent snel afgeleid door prikkels van buiten af of door je eigen gedachten, je bent snel overprikkeld
• Afspraken vergeten – Je vergeet vaak alledaagse klusjes, je vergeet afspraken met bekenden of maakt dubbele afspraken

Onder hyperactiviteit vallen de volgende problemen of klachten:

• Overbeweeglijkheid – Je tikt met je vingers of voeten, je friemelt met je haren
• Moeite met stilzitten – Je moet gaan staan en gaat lopen in situaties waarin je eigen lijkt moet blijven zitten
• Rusteloosheid – Je voelt je rusteloos en hebt drang om in actie te komen of bewegen
• Druk – Je hebt moeite om kalm en rustig deel te nemen aan activiteiten of spel
• Veel praten – Je praat veel, je praat snel en bent moeilijk te onderbreken
• Moeite op beurt te wachten – Je wordt onrustig in een wachtrij, je wordt prikkelbaar in een file
• Haantje de voorste – Je geeft antwoord zonder dat anderen hun zin af kunnen maken
• Gejaagdheid – Je barst van de energie, je bent gedreven, overactief
• Opdringerig – Je hebt de neiging anderen in rede te vallen, je neemt taken over, je doet dingen zonder overleg

Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je last hebt van ADHD of ADD? Je bent niet alleen.

Oorzaken

Bij het ontstaan van ADHD of ADD zijn net als bij andere psychische problemen meerdere oorzaken betrokken, maar de belangrijkste oorzaak is biologisch van aard. ADHD of ADD is erfelijk en uit onderzoek komt naar voren dat de oorzaak voor 60 tot 80% genetisch wordt bepaald. Naast biologische factoren spelen ook psychische en sociale factoren een rol. De mate waarin deze factoren bijdragen aan het ontstaan van ADHD verschillen van persoon tot persoon.

Bij je behandeling is het belangrijk dat al deze oorzaken aandacht krijgen, zodat je samen met je behandelaar aan oorzaken van je klachten en werk je aan de hindernissen waar je vanuit jouw aandachtsproblemen tegen aan loopt in jouw dagelijkse leven.

Gevolgen

ADHD of ADD ziet er bij iedereen anders uit. Hoewel de aandachtsproblemen van jongs af aan aanwezig zijn, kunnen de problemen die je ervaart gedurende je leven wisselen. Dit komt omdat je in iedere fase van je leven andere verantwoordelijkheden en taken hebt. Als je last hebt van ADHD of ADD heb je moeite om je te concentreren en je aandacht vast te houden. Bij sommige mensen uit dit zich in druk gedrag, bij anderen staat moeite met planning, uitvoeren van taken en nakomen van afspraken op de voorgrond.

Werken of contacten onderhouden met familie en vrienden lukt vaak minder goed. Dat kan zorgen voor conflicten met je baas, met familie of vrienden. Doordat je het soms lastig vindt om je langdurig met één taak bezig te houden kun je van jezelf het idee hebben dat je lui of onverantwoordelijk bent. Als je last hebt van ADHD of ADD ben je impulsiever of minder oplettend dan mensen zonder ADHD, daardoor loop je een groter risico op bijvoorbeeld verkeersongevallen, obesitas of middelenmisbruik.

Meestal heb jij zelf het meeste last van de klachten die passen bij ADHD of ADD, maar soms hebben de belangrijke mensen om je heen meer last van de problemen die voortvloeien uit jouw concentratieproblemen. Je hebt dan zelf minder goed in de gaten dat je vastloopt. Voor familie en geliefden kan dit belastend zijn, omdat er dingen in je leven mislopen en het niet makkelijk is om daar samen een oplossing voor te vinden. Daarnaast is het voor de mensen om je heen niet altijd duidelijk waar je last van hebt en hoe je daar het beste mee om kunt gaan. Het is daarom erg belangrijk dat mensen uit je omgeving goede uitleg en eventueel ook ondersteuning krijgen.

Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een aandachtstekort stoornis hebt? Je bent niet alleen

Behandeling

De behandleing van ADHD of ADD bestaat uit verschillende onderdelen. Bij jouw behandeling is het contact, de relatie met je behandelaar, de bepalende factor of de gesprekken helpen of niet. In deze relatie is vertrouwen nodig, zodat je dingen kunt bespreken die je moeilijk vindt en er dingen gezegd kunnen worden die niet makkelijk zijn om te horen.

Behandelvormen

Onze behandelingen richten zich niet enkel op vermindering van je klachten en problemen. Samen met jou onderzoeken we wat jij specifiek nodig hebt in jouw leven om tot duurzaam herstel te komen. Wij bieden de volgende behandelonderdelen bij een aandachtstekort stoornis:

• Psychoeducatie – Door kennis, begrip en acceptatie zicht krijgen op je doen en laten
• Vaardigheidstraining – Leer te plannen en organiseren, voorkom uitstelgedrag en afleiding
• Farmacotherapie – Help je hersenen te focussen en tot rust te komen middels medicatie

Wil je weten hoe de behandeling er specifiek voor jou uit ziet?

Vóórkomen

ADHD en ADD komen veel voor. Ongeveer één op de twintig (3-5%) van alle volwassen heeft last van een aandachtstekort stoornis. Onderzoeken in het buitenland laten hogere percentages zien tussen de 3% en 5%.

Bij Volwassenen komen ADHD en ADD even vaak voor bij mannen als vrouwen. Bij vrouwen komt wel vaker het subtype ADD voor dan bij mannen. Dit maakt dat het bij vrouwen vaak moeilijker is om, een aandachtstekort stoornis vast te stellen.

ADHD en ADD komen zelden alleen. De volgende problemen komen Bij ADHD vaak voor:

• Angst – 25-40%
• Depressie – 20-40%
• Drug- en/of alcoholmisbruik – 9-45%
• Gedrags- of persoonlijkheidsproblemen – 25%

Beloop

De mate waarin je jouw aandacht kunt richten en kunt concentreren is grotendeels bepaald bij je geboorte. Als je last hebt van aandachtsproblemen en de diagnose ADHD of ADD is gesteld dan is dit per definitie voor het leven. Wel kan de mate waarin je in de problemen komt door het gebrek aan aandacht en focus gedurende je leven verschillen. Of je in de problemen komt hangt namelijk af van hoe je met je klachten omgaat. Daarom is een goede behandeling en begeleiding erg belangrijk.