Wat is een acute stress-stoornis?

In het leven maken we allemaal moeilijke situaties mee. Soms zijn deze situaties ernstig schokkend of bedreigend. Als je een dergelijke schokkende gebeurtenis hebt meegemaakt kun je klachten krijgen die we acute stress klachten noemen. Voorbeelden van zulke klachten zijn intense angst, gevoelens van afschuw, machteloosheid en hulpeloosheid.

Sommige ervaringen zijn zo schokkend of pijnlijk dat je ze niet makkelijk vergeet en je psychische klachten ontwikkelt. Het kan zijn dat je herbelevingen hebt of nachtmerries. Daarbij kun je lichamelijke klachten hebben zoals zweten, trillen en hartkloppingen. Het kan ook zijn dat je na een traumatische ervaring continue schrikachtig bent of gespannen of dat je gaten in je geheugen hebt. Als de klachten voldoende ernstig zijn is er sprake van een acute stress-stoornis.

Een acute stress-stoornis ontstaat direct na een traumatische ervaring. Het lijkt op een posttraumatische stress-stoornis (PTSS), met als belangrijkste verschil dat bij acute stress-stoornis de klachten korter aanhouden dan een maand.

Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een acute stress-stoornis hebt? Je bent niet alleen.

Klachten

Als je een acute stress-stoornis hebt, heb je last van spanning en steeds terugkerende pijnlijke herinneringen aan de traumatische ervaring. Je hebt last van intense angst, gevoelens van afschuw, machteloosheid en hulpeloosheid. Daarnaast kun je last hebben van meerdere van onderstaande symptomen:

  • Herbelevingen – Je hebt last van flashbacks of opdringerige herinneringen
  • Emotionele problemen – Je kunt snel boos of prikkelbaar zijn, hebt last van schaamte of schuldgevoelens
  • Slaapproblemen – Je hebt telkens dezelfde onaangename dromen of nachtmerries
  • Overmatige alertheid – Je bent op je hoede, gespannen, bang dat je weer iets naars overkomt
  • Concentratieproblemen – Je kunt je hoofd moeilijk bij zaken houden, zoals lezen of gesprekken zijn moeilijker te volgen
  • Lichamelijke klachten – Je hebt last van spierspanning, pijn op de borst, hoofdpijn of rugpijn
  • Dissociatie – Je voelt je afgesloten van de wereld en hebt moeite je dingen te herinneren

Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een acute stress-stoornis hebt? Je bent niet alleen.

Oorzaken

Angst ervaren na een traumatische gebeurtenis is heel normaal. Dat is een natuurlijke manier van je lichaam om met gevaarlijke situaties om te gaan. Maar soms blijf je last van angst houden, ook in veilige situaties. Een continu gevoel van onveiligheid neemt dan bezit van je, waarbij je het vertrouwen in de wereld om je heen kunt verliezen.

De oorzaak van een acute stress-stoornis is een trauma dat je hebt meegemaakt. Vaak is dat een schokkende of heftige gebeurtenis. Voorbeelden van traumatische gebeurtenissen zijn: seksueel geweld of misbruik, beroving of een overval, bijna doodervaringen of ernstige verwondingen, auto-ongelukken of andere ongevallen, natuurrampen of betrokken raken bij een oorlog.

Bij je behandeling is het belangrijk dat al deze oorzaken aandacht krijgen, zodat je samen met je behandelaar aan de dieperliggende oorzaken van je klachten kunt werken.

Gevolgen

Een acute stress-stoornis ziet er bij iedereen anders uit. De klachten kunnen verschillen in ernst en duur. Als je lijdt aan een acute stress-stoornis heb je last van angst, soms voortdurend, soms in aanvallen. Verder kun je last krijgen van gevoelens van onzekerheid, wantrouwen of hopeloosheid. Deze gevoelens kunnen je beperken in je sociaal en maatschappelijk functioneren als jouw herstel moeizaam verloopt of langer duurt.

Voor familie en geliefden zijn de gevolgen vaak groot. Als een dierbare zoiets naars en ingrijpends als interpersoonlijk geweld meemaakt, word je daar zelf erg door geraakt. Vaak is het moeilijk om iemand die een trauma heeft doorgemaakt te ondersteunen, waardoor gevoelens van machteloosheid worden opgeroepen. Het is daarom erg belangrijk dat de mensen uit je omgeving ondersteuning krijgen.

Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een acute stress-stoornis hebt? Je bent niet alleen

Behandeling

Meestal is een acute stress-stoornis van korte duur en verdwijnen de klachten vanzelf. Als de klachten overweldigend zijn en je dagelijkse leven ernstig verstoren dan is een passende behandeling aangewezen. Erover praten helpt om de traumatische ervaring een plek te geven. Bij alle behandelingen is het contact, de relatie met je behandelaar, de bepalende factor of de gesprekken helpen of niet. In deze relatie is vertrouwen nodig, zodat je dingen kunt bespreken die je moeilijk vindt en er dingen gezegd kunnen worden die niet makkelijk zijn om te horen.

Behandelvormen

Onze behandelingen richten zich niet enkel op vermindering van je klachten en problemen. Samen met jou onderzoeken we wat jij nodig hebt om weer vertrouwen te krijgen in de wereld om je heen, zodat je de handvatten krijgt om tot duurzaam herstel te komen. Wij bieden de volgende bewezen effectieve behandeling bij een acute stress-stoornis:

  • Psychoeducatie – Krijg meer grip op je klachten doordat je begrijpt wat er met je aan de hand is
  • Ondersteuning en stabilisatie – Leer met de juiste handvatten goed voor jezelf te zorgen en kom op kracht
  • Traumaverwerking – Geeft het trauma een plek met EMDR, imaginaire exposure of cognitieve gedragstherapie

Wil je weten welke online behandeling het beste bij jou past?

Vóórkomen

Na een trauma krijgen veel mensen last van psychische klachten en een acute stress-stoornis. Eén op de vijf (20%) van alle mensen die een trauma doormaken krijgt last van een acute stress-stoornis. Het risico op het ontstaan van een acute stress-stoornis is afhankelijk van het soort trauma:

Auto-ongeluk: 13 – 21%
Licht hersenletsel: 14%
Geweldpleging: 19%
Ernstige brandwonden: 10%
Bedrijfsongevallen: 6-12%
Interpersoonlijk geweld, zoals bijvoorbeeld mishandeling, seksueel misbruik, getuige zijn van een schietpartij: 20-50%

Beloop

Een acute stress-stoornis verdwijnt over het algemeen vanzelf binnen een paar weken. Soms zijn de klachten zo ernstig en ontwrichtend dat behandeling noodzakelijk is. De klachten kunnen ook langer aanhouden en overgaan in een posttraumatische stress-stoornis. Dit kan komen door aanhoudende stressvolle omstandigheden of doordat het trauma niet goed kan worden verwerkt.

Bronnen:
DSM 5 – Nederlandse vertaling, APA, Boom (2014)

PERSOONLIJKE ERVARINGEN

“Bij mijn behandelaar kon ik mijn verhaal kwijt en voelde ik mij begrepen. Ze hielp mij mijn eigen tempo te bepalen op momenten dat ik er even doorheen zat en gaf me net dat extra zetje als het nodig was.”

“Met een duidelijk plan van aanpak lukte het me om weer goed voor mezelf te gaan zorgen. Daarna kon ik stilstaan bij mezelf en mijn verleden. Ik begrijp nu waar mijn verdriet vandaan komt.”

Heb je een vraag of wil je een bericht achterlaten?

Neem simpelweg contact met ons op via het formulier hieronder.

    Hoe heeft u ons gevonden?