Wat is een borderline persoonlijkheidsstoornis?
In je leven ontstaan patronen in je denken of in je gedrag. Sommige patronen helpen je vooruit te komen. Andere patronen zijn beperkend of zelfs schadelijk. Beperkende of destructieve patronen ontstaan vaak doordat we in onze jeugd tekort zijn gekomen en daardoor overlevingsstrategieën hebben ontwikkeld die op de lange termijn niet goed voor ons zijn. Er zijn veel verschillende soorten beperkende patronen.
Een voorbeeld van een beperkend patroon bij de borderline persoonlijkheidsstoornis is dat je altijd zo bang bent voor verlating dat je krampachtige pogingen doet dit te voorkomen. Je gaat bijvoorbeeld relaties aan die niet altijd goed voor je zijn. Je vertoont impulsief gedrag dat gevaarlijk voor jezelf en anderen kan zijn, bijvoorbeeld onveilige intieme contacten, middelenmisbruik of roekeloos rijden. Om bepaalde emoties niet te hoeven voelen kun je geneigd zijn om jezelf pijn te doen, te verwonden (automutilatie) of suïcidegedrag vertonen. Verder kan er ook sprake zijn van een negatief of instabiel zelfbeeld.
Bovenstaande kenmerken beginnen meestal in de adolescentie, houden langdurig aan en nemen vervolgens af met de leeftijd.
Heb je last van soortgelijke patronen en vraag je je af of je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt? Je bent niet alleen.
Klachten
Als je last hebt van een borderline persoonlijkheidsstoornis, heb je vaak moeite om om te gaan met je emoties. Je hebt het gevoel dat je emoties jou beheersen. Kleine meningsverschillen kunnen hierdoor bijvoorbeeld snel leiden tot overmatige boosheid, een golf van verdriet of een niet te controleren woede-uitbarsting. Ook kun je last hebben van enkele of meerdere van onderstaande klachten:
Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt? Je bent niet alleen.
Oorzaken
Persoonlijkheidsstoornissen hebben altijd meerdere oorzaken. Hierin spelen zowel biologische, psychische als sociale factoren een rol, het ‘biopsychosociaal model’. De mate waarin deze factoren bijdragen aan het ontstaan van een persoonlijkheidsstoornis verschillen van persoon tot persoon.
Wanneer je als kind getraumatiseerd of verwaarloosd bent, kan dat bijdragen aan het ontwikkelen van een borderline persoonlijkheidsstoornis. Dat maakt je kwetsbaar. Je hebt geleerd dat de wereld gevaarlijk kan zijn. Of dat personen niet altijd te vertrouwen zijn, waardoor je heftiger reageert op mogelijk gevaar en het moeilijk vindt stabiele relaties te vormen. Ook zonder een eerder trauma of verwaarlozing kan er sprake zijn van een borderline persoonlijkheidsstoornis.
Bij je behandeling is het belangrijk dat al deze oorzaken aandacht krijgen, zodat je samen met je behandelaar aan de dieperliggende oorzaken van je klachten kunt werken.
Gevolgen
Een borderline persoonlijkheidsstoornis ziet er bij iedereen anders uit. De klachten en problemen kunnen verschillen in ernst en duur.
Als je lijdt aan een borderline persoonlijkheidsstoornis heb je last van zich herhalende patronen die je functioneren op het gebied van relaties en werk negatief beïnvloeden. Werken of contact onderhouden met vrienden en familie lukt vaak minder goed. Iedereen heeft goede en wat minder goede eigenschappen. Wanneer je werk, relaties en andere aspecten in je leven ernstig lijden onder je persoonlijke karaktereigenschappen en eigenaardigheden, dan pas is sprake van persoonlijkheidsproblematiek.
Door de borderline persoonlijkheidsproblematiek kan naast je klachten ook sprake zijn van depressie, bipolaire stoornis, eetstoornis, psychose, angst en middelenmisbruik [1].
Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt? Je bent niet alleen.
Behandeling
Er zijn verschillende vormen van behandeling die bewezen effectief zijn voor een borderline persoonlijkheidsstoornis. Bij alle behandelingen is het contact en de relatie met je behandelaar de bepalende factor of de gesprekken helpen of niet. In deze relatie is vertrouwen nodig, zodat je dingen kunt bespreken die je moeilijk vindt en er dingen gezegd kunnen worden die niet makkelijk zijn om te horen.
Behandelvormen
Onze behandelingen richten zich niet enkel op vermindering van je klachten en problemen. Samen met jou onderzoeken we de onderliggende oorzaken, zodat je de handvatten krijgt om tot duurzaam herstel te komen. Wij bieden de volgende bewezen effectieve behandeling bij persoonlijkheidsstoornissen:
Wil je weten welke behandeling het beste bij jou past? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende kennismaking.
Vóórkomen
Persoonlijkheidsstoornissen komen erg veel voor. Ongeveer 13% van de bevolking heeft een persoonlijkheidsstoornis [2]. Van alle volwassenen heeft ongeveer 1-2% een borderline persoonlijkheidsstoornis. Ondanks dat een borderline persoonlijkheidsstoornis ongeveer drie keer zo vaak wordt gesteld bij vrouwen als bij mannen, komt de stoornis waarschijnlijk ongeveer even vaak voor bij mannen als bij vrouwen [3]. Vaak ontstaat het al in de puberteit, maar een diagnose wordt doorgaans niet gesteld vóór het achttiende levensjaar.
Beloop
Persoonlijkheidsstoornissen ontstaan vaak al in de pubertijd en verdwijnen doorgaans niet vanzelf. De klachten kunnen minder indringend worden wanneer iemand ouder wordt en richting de middelbare leeftijd gaat. Een goede behandeling is essentieel om de klachten en symptomen te helpen verminderen.
Bij mensen met borderline-persoonlijkheidsproblematiek is er vaak ook sprake van andere stoornissen:
- In 20% van de gevallen is er ook sprake van een depressieve stoornis [4]
- In 40% van de gevallen is er ook sprake van een bipolaire stoornis [4]
- In 67% van de gevallen is er ook sprake van een vorm van middelmisbruik [4]
- Bij 25% van de mensen met boulimia nervosa is er ook sprake van een borderline persoonlijkheidsstoornis [5]
Bronnen:
[1] Kenniscentrum persoonlijkheidsstoornissen. Cluster B. http://kenniscentrumps.nl/cluster-b-persoonlijkheidsstoornis
[2] Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie [NVvP]. (2015). Persoonlijkheidsstoornis – patiënteninformatie. https://www.nvvp.net/website/patinteninformatie/aandoeningen-/persoonlijkheidsstoornis/printbare-versie
[3] Jill Lobbestael. (2012). Borderline, een vrouwenkwaal? https://www.ziedaar.nl/article.php?id=396
[4] Grant, B., Chou, S., Goldstein, R., Huang, B., Stinson, F., Saha, T., & Pickering, R. P. (2008). Prevalence, correlates, disability, and comorbidity of DSM-IV borderline personality disorder: Results from Wave 2 National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions. The Journal of Clinical Psychiatry, 69(4), 533
[5] Zanarini, M. C., Reichman, C. A., Frankenburg, F. R., Reich, D. B., & Fitzmaurice, G. (2010). The course of eating disorders in patients with borderline personality disorder: A 10-year follow-up study. International Journal of Eating Disorders, 43(3), 226-232
PERSOONLIJKE ERVARINGEN
“Bij mijn behandelaar kon ik mijn verhaal kwijt en voelde ik mij begrepen. Ze hielp mij mijn eigen tempo te bepalen op momenten dat ik er even doorheen zat en gaf me net dat extra zetje als het nodig was.”
RALPH, bekend met angstklachten“Met een duidelijk plan van aanpak lukte het me om weer goed voor mezelf te gaan zorgen. Daarna kon ik stilstaan bij mezelf en mijn verleden. Ik begrijp nu waar mijn verdriet vandaan komt.”
Heb je een vraag of wil je een bericht achterlaten?
Neem simpelweg contact met ons op via het formulier hieronder.