Wat is een sociale fobie?
Een sociale fobie, of sociale angststoornis, kenmerkt zich door een heftige aanhoudende angst bij het aangaan van sociale contacten. Je bent bang dat mensen om je heen negatief over je denken en gaat het liefste situaties uit de weg waarin je wordt blootgesteld aan een mogelijke kritische blik van anderen: vermijding. Een intense en hardnekkige spanning wanneer je moet presenteren of hevig blozen wanneer aan jou een vraag wordt gesteld en de aandacht op je gevestigd wordt zijn voorbeelden van klachten bij een sociale fobie.
De angstklachten gaan gepaard met automatische lichamelijke angstreacties, zoals blozen, trillen, zweten en een versnelde hartslag. Vaak krijg je daarbij het idee dat de mensen om je heen daardoor in de gaten hebben dat je nerveus bent wat de angst om negatief beoordeeld te worden vergroot.
Voor sommige mensen is het zo beangstigend om sociale contacten aan te gaan dat het hun hele leven gaat beheersen. De angst en spanning nemen op een gegeven moment zo’n grote plek in het dagelijks leven in, dat het niet meer lukt om te functioneren. Je hebt de neiging om zaken uit de weg te gaan of je trekt je helemaal terug in je huis.
Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een sociale fobie hebt? Je bent niet alleen.
Klachten
Als er sprake is van een sociale fobie heb je in ieder geval last van de volgende klachten: overmatige angst of spanning in sociale situaties en vermijding van sociale situaties. Daarbij is de angst die je ervaart te groot voor de situatie waarin je je bevindt en wordt je ernstig beperkt in je dagelijkse doen en laten. Om te kunnen spreken van een sociale angststoornis moeten de klachten langere tijd, tenminste zes maanden, aanhouden.
Een sociale fobie kenmerkt zich niet alleen door overmatige angst in het bijzijn van andere mensen. Vaak zijn er ook lichamelijke klachten, zoals zweten, trillen, blozen en een versnelde hartslag. Ook kun je merken dat je veelal gefocust bent op je eigen voorkomen richting anderen, waarover je veel kunt piekeren. Daarbij kan bijvoorbeeld de verwachting van het aangaan van een gesprek of jezelf moeten voorstellen al aanzienlijke angst genereren.
Klachten van de sociale fobie zijn meestal chronisch van aard. Wel kan het zijn dat je in de ene periode er meer last van hebt dan in de andere periode. Een sociale angststoornis ziet er bij iedereen anders uit. Naast overmatige angst en vermijding kunnen meerdere van onderstaande klachten op de voorgrond treden:
Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een sociale angststoornis hebt? Je bent niet alleen.
Oorzaken
Bij het ontstaan van sociale fobie of sociale angststoornis zijn net als bij andere psychische problemen meerdere oorzaken betrokken. Hierin spelen zowel biologische, psychische als sociale factoren een rol: ‘het biopsychosociaal model’. De mate waarin deze factoren bijdragen aan het ontstaan van een sociale fobie verschillen van persoon tot persoon.
Bij je behandeling is het belangrijk dat al deze oorzaken aandacht krijgen, zodat je samen met je behandelaar aan de dieperliggende oorzaken van je klachten kunt werken.
Gevolgen
Een sociale fobie ziet er bij iedereen anders uit. De klachten en problemen kunnen verschillen in ernst en duur. Als je lijdt aan een sociale fobie heb je vaak ernstige spanningsklachten en daarbij speelt vaak eenzaamheid en vermoeidheid een grote rol. Ook kan het zorgen voor een belemmering in je ontwikkeling, omdat je bijvoorbeeld niet naar school durft of solliciteren op een passende baan te beangstigend is. Je hebt de neiging je terug te trekken en de dagelijkse verantwoordelijkheden te vermijden vanuit je angst. Omdat je ernstig beperkt wordt in je sociaal en maatschappelijk functioneren neemt de kans op andere psychische klachten, zoals depressieve klachten, sterk toe.
Voor familie en geliefden zijn de gevolgen vaak groot. Partners en familieleden kunnen zich vaak machteloos voelen omdat ze je niet kunnen helpen. Het is voor hen belangrijk dat ze ondersteuning krijgen bij het omgaan met hun gevoelens van machteloosheid, zodat ook zij op een goede manier met jouw klachten kunnen omgaan.
Heb je last van bovenstaande of soortgelijke klachten en vraag je je af of je een sociale fobie hebt? Je bent niet alleen.
Behandeling
Er zijn verschillende vormen van behandeling die bewezen effectief zijn voor een sociale fobie. Bij alle behandelingen is het contact, de relatie met je behandelaar, de bepalende factor of de gesprekken helpen of niet. In deze relatie is vertrouwen nodig, zodat je dingen kunt bespreken die je moeilijk vindt en er dingen gezegd kunnen worden die niet makkelijk zijn om te horen.
Behandelvormen
Onze behandelingen richten zich niet enkel op vermindering van je klachten en problemen. Samen met jou onderzoeken we de onderliggende oorzaken, zodat je de handvatten krijgt om tot duurzaam herstel te komen. Wij bieden de volgende bewezen effectieve behandeling bij sociale angststoornis:
Wil je weten welke online behandeling het beste bij jou past?
Vóórkomen
Sociale angststoornissen komen veel voor. Bijna één op de tien (9,3%) van alle volwassenen heeft ooit last gehad van een sociale fobie. Iets minder dan één op de twintig Nederlanders (4%) had zelfs afgelopen jaar last van een sociale fobie.
Sociale angststoornissen komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Van alle Nederlandse vrouwen krijgt 10,9% ooit te maken met een sociale fobie tegenover 7,7% van alle mannen in Nederland.
Een sociale angststoornis ontstaat gemiddeld rond het twintigste levensjaar en komt iets vaker voor bij mensen tussen de 35 en 44 jaar. Over het algemeen zijn er geen grote verschillen in leeftijd.
Beloop
Klachten van de sociale fobie ontstaan doorgaans rond het twintigste levensjaar en meestal is het chronisch van aard. Vaak gaan de klachten niet vanzelf over zonder behandeling. Wel kan het zijn dat je in de ene periode meer last van je angsten hebt dan in de andere periode.
Meestal ontstaan de sociale angstklachten geleidelijk en vaak zonder duidelijke reden. Misschien heb je gemerkt dat je je hele leven al wat meer verlegen of sneller gespannen bent dan anderen. Soms ontstaan de klachten na een specifieke gebeurtenis zoals pesterijen of een traumatische ervaring. Als je last hebt van een sociale fobie houden de klachten minstens zes maanden aan. Een sociale fobie gaat meestal niet vanzelf over, maar het is wel goed te behandelen.
Bronnen:
R. de Graaf, M. ten Have, S. van Dorsselaer. NEMESIS 2: De psychische gezondheid van de Nederlandse bevolking (2010);
www.hersenstichting.nl
PERSOONLIJKE ERVARINGEN
“Bij mijn behandelaar kon ik mijn verhaal kwijt en voelde ik mij begrepen. Ze hielp mij mijn eigen tempo te bepalen op momenten dat ik er even doorheen zat en gaf me net dat extra zetje als het nodig was.”
RALPH, bekend met angstklachten“Met een duidelijk plan van aanpak lukte het me om weer goed voor mezelf te gaan zorgen. Daarna kon ik stilstaan bij mezelf en mijn verleden. Ik begrijp nu waar mijn verdriet vandaan komt.”
Heb je een vraag of wil je een bericht achterlaten?
Neem simpelweg contact met ons op via het formulier hieronder.